TBDY=TÜRKİYE BİNA DEPREM YÖNETMELİĞİ

2
445

TDBY Yaklasik A4 boyutunda 400 sayfalik bir yönetmelik. İçerisinde yok yok.. Bugüne dek Türkiyenin sahip olduğu en buyuk deprem yönetmeligi. TDY2007 den farkı varmı derseniz tabii ki var, zaten farki olmasaydi yeni bir yonetmelik hazirlanmazdi. Yonetmelik su an tartisma asamasinda.Muhtemelen 3_ 5 ay sonra birtakim degisikliklerle yururluge girecek.Yonetmelik icerisinde mevcut yapilarin tasarimi yeni yapi tasarimi, zemin yapilari, incelemeleri, yuksek yapilar, ahsap yapilar , celik yapılar, guclendirme esaslari, deprem yalitimi yapilmasi dusunulen mevcut ve yeni yapılarin tasarimi gibi konular var. Yuksek yapilarin tasarimi,zaman tabin alaninda dogrusal olmayan hesap , yuksek yapilar gibi ozellikli yapılar ise her mühendis tarafindan projelendirilemeyecek. Bu tur ozel durumlar konusunda uzman kisiler tarafindan yada bu uzman kisilerin kontrolunde projelendirecek.Kimlere uzman denilecegi ise yada nadil uzman olunabilecegi konulari daha sonra cikarilacak yonetmeliklerde belirlenecek.

 

Turkiye deprem teglike haritalari adi altinda yeni bir harita yayimlanacak. Bu haritalarda  deprem tehlike durumkarina gore spektral ivme katsayilari bulunacak.Ayrica yine 1 saniye periyoda karsilik gelen spektral ivme katsayilari bulunacak.Tasarimda ilgili bolge icin spektral ivme katsayisi bu haritalardan alinacak.Bu karsayular size cok yabanci gelmesin.Halihazirdaki yonetmeligimizdede malum Ao diye etkin yer ivme katsayisi mevcuttu.Dusunce tarzi ayni.Ek okarak 1 saniyeye karsilik gelen bir spektral ivme katsayisindan bahsedilmekte.Bu katsayi ile TA ve TB dedigimiz tasarim spektrumun koselerini bulabiliyoruz.Su anki yonetmwlikte biliyorsunuz zemin gruplarina gore TA ve TB kose perotlari verilmisti. Ivme spektrumuda bunlara gore hazirlanmisti.Artik deprem tehlike haritalarindaki spektral katsayilara gore muhendis kose noktalarini belirleyecek. Anlatimi belki zor ama urkmeye gerek yok son derece basit iki formulle kose noktalari bulunabilmekte.

 

TBDY de 4 adet dwpren duzeyinden bahsexiliyor.Bunlarin icinde tasarim depremi dexigimiz DD2 depremi mevcut.DD2 deb buyuk depren duzeyini belirleyen DD1  mevcut.Tasarim depreninden daha kucuk duzeyde 2 adet yani DD3 ve DD4 depren duzeyleri mevcut.Bu dort deprem duzeyi icinde deprem yehlike haritalarinda yukarida bahseettigim ikiser adet soektral ivme katsayilari belirlenmis(kisa periyot icin dedigimiz spektral icme katsayisi ve 1 saniye periyoda karsilik gelen spektral ivme katsayisi)..Tasarimda kullanacagimiz tasarim spektral ivme katsayisisa haritadan aldigimiz spektral ivme katsayisi ile zemin etki faktorunu  carpilmasiyle bulunmakta.Zemin etki katsayisida zemin guruplarina ve harlta spektral ivme katsayilarina gore tablo olarak verilmis.TBDY de Turkiyedeki zeminler 6 ya ayrilmis.Turkiyedeki herhangi bir parsel mutlaka bu 6 gruptan birine dahil ZA en iyi zemini tanimliyor .ZB, ZC,ZD, ZE ve ZF diger zemin gruplari.ZF turu zeminlerde yapilasma ancak ozel arazi deneyleri yapulmak sartiyle verilebilmekte.ZF  en sorunlu zemin.

 

Dusey deprem hesabida yonetmelikde  ongorulmus.Bu spektrum yatay spektrumub elli bir orani seklinde yonetnelikde yer almakta.

 

Binalar kullanim siniflarina gore ayrilmiş.BKS=1 yani bina kullanim sinifi 1 olan yapilar bina onem katsayisi 1.5 olan yapulari kapsamakta.BKS=2 olan yapilar bina onem katsayisi 1.2 olan yapilari kapsamakta.BKS=3 OLAN KULLANIM SINIFI ise bina onem katsayisi 1 olan yapulari kapsamakta.Bu yonetmwlikde bina onem katsayisi 1.4 olan yapilar kaldirulmus.Buna giren yapilar 1.5 icerisine alinmis.Yani yeni yonetmelikte bina onem katsayilari 1  ,  1.2  ve  1.5…

 

Yapularin once hangi depren tasarimina girdigi bulunacak.Yi e verilen tavlilarda hangi yapini  hangi deprem tasarimina girdigi belirtilmis DTS1,DTS2;DTS3 ve DTS4 okarak deprem tasarim siniflari mevcut.

 

Bina tukseklik siniflarida yonetmelikde ayrilmjs.DTS ye gire habgi binanin hangi yukseklik sinifina girecegi tabloda belirtilmjs.Binalar yukseklik olarak 8 e  ayrilmis.BYS =1  sinifina giren binalar yuksek bina olarak adlandirilmjs DTS ye gore yuksek bina tanimida degisse 70 metrenin altindaki binalar yuksek sayilmiyor.BYS=8 olan binalar ise en alcak binalar.

 

Yonetmelikde,  ister mevcut olsun ister yeni yapu olsun tasarim performans hedefine gore yapulmakta. Biliyorsunuz  su anki yonetmelikte performansa gore tasarim sadecce mevcut yapilari kapsamaktaydi.Simdi yeni yapilar icinde performans seviyesi belirlenecek ve bu seviyeye gore tasarim yapukacak.performans duzeyleri en iyiden en kotuye dogru olmak uzere,  kesintisiz kullanim performans duzeyi, hemen kullanim performans duzeyi, can guvenligi performans duzeyi ve gocmenin onlenmesi performans duzeyi olarak yonetmelikte  taninlanmis Tasarimda dayanima gore tasarim kurallari ve sekil degistirmeye gore tasarim kurallari kullanilacak.Yururlukteki yonetmeligimiI hatirlarsaniz sekil degistirme esaslu tasarim sadece mevcut yapilar icin kullanilabilmekteydi.Artik yeni yapilar ucunde sekil degistirme esasli tasarim yapulabilecek.

 

 

 

Ahmet CELIKKOLLU

Insaat Muhendisi

ESKISEHIR

2 YORUMLAR

  1. Ahmet Bey,
    Yazılarınızı severek takip ediyorum. Paylaşımlarınız için teşekkür ederim.
    Esasında BYS:1 olan binalarla beraber 2,3,4,5,6 türü binaların tasarımı da uzmanlığı gerektirseydi mühendislik mesleği için çok iyi olurdu. Şu anda statik proğramları kullanan herkes bilinçlı, bilinçsiz tasarım yapıyor. Piyasa imzacı mühendislerle dolu. Yeterlilik sınavı konulması şart. Mühendislik mesleği resmen komada memlekette.

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.