TBDY2016 taslak halinde . 1.bolumde eski yonetmelikde oldugu gibi genel hukumlerden baslayarak yazim yapilmıs. Bu yonetmelikde artik deprem bolgeleri haritasi diye bir kavram sözkonusu degil. Bunun yerine deprem tehlike haritalari dusunulmus. Deprem tehlike haritalarinda da faylar dikkate alinarak fay yakinlari icin buyuk spektral ivme katsayilari verilmis.Faydan uzaklastikca ivme katsayilari dusurulmus. Siz yazilima yapi yapacaginiz yerin koordinatlarini gireceksiniz , size kullanmaniz gereken ivme katsayilari gelecek, dizaynda bu degerleri kullanacaksiniz.
Taslak yonetmelikde 4 adet deprem tanimlanmis. Bunlar DD1,DD2,DD3,DD4. (DD=Deprem Duzeyi) .Burada en buyuk deprem DD1. En kucük deprem yer hareketi olarak da DD4 dusunulmus.DD1 in yani en buyuk yer hareketinin asilma olasiligi 50 yilda %2.. DD4 un ise 50 yilda asilma olasiligi %68. Oldukca kucuk bir deprem. DD2 depremi bugunde kullandigimiz tazarim depremi hukmunde. Hesaplarda esas alinmis deprem bu deprem.
TBDY2016 da deprem tasarim siniflari belirlenmis. Bina kullanim sinifi yani bina onem katsayisina ve tasarim depremi DD2 ye bagli olarak DTS ler belirlenmis.Yapacaginiz binani hangi tasarim sinifina girdigini belirliyorsunuz ve bu tasarim sinifinin kurallarina gore dizayn gerceklestiriyorsunuz. Biliyorsunuz su anki yonetmelikte sadece bina onem katsayisi bir ivme carpani olarak (1den buyuk)hesaba giriyordu. Taslak yonetmelikde yuksek bina tanimida yapilmis ve yuksek binalarin tasarlanmasi ayri bolumde verilmis. Hangi binalarin yuksek oldugu ise bir tabloda belirtilmis.Binalar yukseklik olarak da siniflara ayrilmis. En alcak binalar BYS=8 olurken , en yuksek binalar BYS=1 de dusunulmus.
Taslak yonetmelik yeni yapi tasarimindada performansa gore tasarimi esas almis.4 adet performans duzeyinden bahsetmekte. Bunlar kesintisiz kullanim, hemen kullanim,can guvenligi ve göcmenin onlenmesi performans seviyeleri. TDY 2007 de ise 3 adet performans seviyesi vardi ve sadece mevcut yapilari kapsiyordu. Bu koklu bir degisiklik.
Tasari yonetmelikde yeni yapilacak ve mevcut binalarin hangi performansi saglamalari gerektigi de tablolastirilmis. Bunun yaninda ileri performans duzeyide tanimlanmis. Yani isteyen beklenen performanstan daha yuksek performans saglayan bir yapida tasarlatabilecek. Minimum kurallarin uzerinde performans gosteren bir yapi…
Yonetmelikdeki duzensizlik tanimlamalari simdiki ile benzerlik gostermekte. Tasari yonetmeligin 4.bolumu tasarim icin hesap esaslarina ayrilmis.Suneklik duzeyleri burada tanimlanmis. Suneklik duzeyi yuksek,sinırlı ve karma olarak belirlenmis.Simdiki yonetmelikde sınırli suneklik duzeyi normal sunek olarak adlandırilmısti. . Bu bolumde R ve D katsayilarida verilmis. R katsayisi bildigimiz katsayi. Ilave olarak gelen katsayi ise dayanim fazlaligi katsayisi olan D.. Tasiyici sisteme gore nasil R katsayisini buluyorsak , artik ayni sekilde D katsayisida bulunacak. Kesme kuvvetine gore dizaynda degerler bu D katsayisi ile carpilarak artirilacak. Zaten R ve D ayni tabloda farkli sütunlarda. Bunun yaninda hangi elemanlarin ne sekilde modellenecegide bu bolumde aciklanmis(doseme, perde vb). Elemanlarin etkin hesap kesit rijitlukleride bu bolumde. Artik etkin rijitlikleri 1 kullanmayacagiz(yeni yapi).azaltilmis degerlerde kullanacagiz.
Tasari yonetmeligin 5.bolumu sekil degistirme esasli tasarimi ve degerlendirmeyi anlatmakta. Halihazirda sekil degistirme esasli hesap sadece mevcut binalar icin kullanilmaktaydu.Artim yeni dizaynlarda kullanilacak.Hemde zorunlu durumlar var. Tasari yonetmelikde diger donanimlar icinde(elktrik,mekanik) deprem hesap sartlari ayrintili belirtilmjs.Su anki yonetmelik yarim sayfa ayirmisti.
Tasari 7.bolumde betonarme yeni yapilarin tasarlanmasi icin kurallar anlatilmis.
Detaylar,kolon kiris kesme guvenlikleri,guclu kolon vb…
Tasarim 8.bolumde onuretimli prefabrik bina tasarim kurallari anlatilmis. Oldukca ayrintili. Su an boyle buyuk bir olum yoktu.
Tasari 9.bolum celik bina tasarim kurallarini ablatmakta.Oldukca ayrintili.Tasari 10.bolumde ise hafif velik bina tasarimi icin kurallar belirtilmis.Su an yoktu boyle bir bolum..
Tasari 11.bolum yigma yapilari ele almis.Hesap kurallari yaninda konstruktif kuraallarda belirtilmis.Simdiki yonetmelikle benzerlikleri mevcut. Tasari 12.bolum ise ahsap tasarima ayrilmis. Oldukca ayrintili. Biliyorsunuz simdiki yonetmelik civi hesabindan baska birseyi kapsamiyordu. Bu bolum oldukca ayrintili.
Tasari 13.bolum ise yuksek bina tasarim kurallarini kapsamakta. Su anki yonetmelikte boyle bir bolum bulunmuyordu.Tasari 14.bolumde ise deprem yalitimli bina tasarim kurallari belirtilmis. Buda yonetmelige yeni giren bolumlerden biri.
Tasari15.bolum ise mevcut binalarin degerlendirilmesi icin hazirlanmis.Su anki yonetmelikte 7.bolumle benzerlikler olsada bu yeni bolum ayrintili ve daha agir.. Tasari 16 bolum ise temel tasarimi icin dusunulmus.Zemin etudu yapilmasindan tutunda zemin tasima gucunun nasil hesaplanacagi bile belirtilmekte.zemin iyilestirmeler ve zemin kazik etkilesim hesabinin da nasil olmasi gerektigi belirtilmis. Artik ZA,ZB,ZC,ZD,ZE,ZF olmak uzere 6 grup zemin soz konusu olacak. Biliyorsunuz su an 4 adet zemin sinifi mevcuttu…
Ahmet CELIKKOLLU
Insaat Muhendisi
ESKISEHIR
