Dünya matematik üzerine kurulmuştur sözü ne kadar dogru bir laf. Bu laf mühendisler için daha da bir anlamlı. Mühendis bildiginiz gibi hendese sözcügunden gelme.Yani geometri bilen anlaminda.
İnşaat muhendisleri binayı dizayn ederken birtakim işlemler yapar. Sonuclar cikarir bu sonuclara gore dizayn yapar. Matematiksel islemlerin bir kısmı bilgisayarlar tarafından bir kısmı elle yapılmakta. Ancak her gecen gün teknoloji daha da ilerlediginden ve yönetmelikler daha da ağırlaştığından matematiksel işlemlerde bilgisayarların rolü daha da artmakta.Belki 3-5 yil sonra el ile bir işlem yapılmayacak.Belki cebimizde kalem bile taşımayacagız.Gidişat bu yönde. Zaman zaman eski inşaat mühendisleri ile sohbet ettiğinizde, eskiden tüm hesapların elle yapıldiģindan , simdikilerin ise elle hesap bile yapamayacagindan söz edildiğine tanik olursunuz.Bu eski inşaat muhendisleri bir projeyi bir kac ayda bitirdiklerinden, çizimleri bile elle yaptıklarindan gururla söz ederler. Dedikleride doğrudur. Ancak dediklerinde gururlanacak bir sey yoktur.O zamanki bilgi ve yonetmelikler elle hesaba olanak kiliyordu.Analizlerin o kadar ayrintilı olmasi gerekmiyordu.Muto, cros, aydin vb metodlarla birtakim seyleri bazi kabullerle halledebiliyordunuz. Ancak bugün bu gecerli degil.Bilgi fazla ve yonetmelikler cok agir . Dolayisiyle elle çözum yapmak mumkün degil.Mutlaka bilgisayar kullsnmak gerekli.Bilgosayarların islem gücünden yararlanmak gerekli. Yalnız dikkat edin elle hesap yapmaya gerek yok bilgisayarlar bu işi hallediyor demiyorum.Elle hesap yapmak mümkun degil diyorum.Bilgisayar kullanmak zorunlu diyorum. Bu bağlamda yeni mühendis arkadaşlar elle çözüm yapamadıkları için fazla üzülmesinler, suçlu yonetmelikler.Bu arkadaşlar eski muhendislerin biz eskiden elle şöyle yapardık boyle yapardık anılarını birazda tebessumle askerlik anısı gibi dinleyip geçsinler.Komplex yapmasinlar. Burada ince bir nokta var.Yeni muhendisler onu atlamasın.Bu ince noktada yeni mühendislerin herseyi bilgisayar yapiyor diye eksik bilgiye sahip olmamalari. Bilgisayarlar akılli degildir, mühendis degildir.Akıl da diploma da sizdedir.Bilgisayarlar siz ne verirseniz onu hesaplar.Sonuclarida bilgisayar yorumlamaz.Yorumlayacak yine sizsiniz. Bu baglamda statik, dinamik , mukavemet bilginiz iyi olmali.Bilgisayarlar bu bilgilerinizi kullanmak icin bir aractır sadece.Sizin daha cabuk toplama çıkarma yapmanızı saglar.Sizin daha az zamanda daha fazla alternatif hesaplamanızi saglar hepsi bu.
Muhendis bunun yaninda neyi hesapladıgini, çikan degerin ne anlama geldiginide iyi bilmelidir. Taşıyıcu sistem elemanlarini dizayn eddn muhendis aslinda ne yapiyor biliyormusunuz yada bunun farkindamısiniz. Diyelim bir kirise etkiyen enbuyuk moment 5 tm, ayni kirise atkiyen en buyuk kesme kuvveti 10 ton. Nedir bu degerler ? Evet siz kiris kapasitesini bu degerlerden daha buyuk olacak sekilde dizayn edeceksiniz. Yani kiris kapasitesiniz 5.01 tm , kesme kapasiteniz 10.01 ton olacak ama amaciniz ne. 5.01 >5 olunca ve 10.01 >10 olunca ne oluyor. Iste bunu degerlendirmek onemli. Taşiyicı sistemin tek bir gorevi varďir. O gorevde kendisine gelen etkileri zemine iletmektir.Gorevi budur.Yoksa o kuvvetleri yok etmek, gelmemesini saglamak degildir.Muhendisin gorevide bir taşıyıci elemana gelen kuvvetin diger bir elemana güvenle aktarilmasinı sağlamaktan ibarettir. Yani kirise gelen bir etki guvenle kolona aktarılabilmeli, kolondaki bu etki guvenle temele aktarılabilmeli, temeldeki bu etkide guvenle topraga aktarılabilmelidir.Bu aktarımı yapan sistem elemanları iyi dizayn edilmis demektir.Bu dizayni yapabilen mühendiste iyi mühendis demektir. Yani bir insaat muhendisi aslında kuvvetlerin güvenle aktarımini saglamaktadir. Peki bu aktarim saglanamazsa ne olur ? Bu aktarimin saglanabilmesi icin ilgili elemanın yeterli kapasiteye sahip olması gerekir. Eger o eleman yeterli kapasiteye sahip degilse o kuvvet bir sonraki elemana aktarılama. Aktarılmazsa ne olur ?.Aktarilmazsa o kuvvet kaybolmaz.Aktaŕilamayan kuvvet o elemana zarar verir yani hasar oluşturur.Kiris yada kolon her neyse kucvet aktarımı yapamıyorsa , o eleman catlar, kırılır, göcer.Yani hasar meydana gelir. Taşıyıcı sistem dizayn eden muhendisler umarım bundan sonra olaya bu şekilde bakarlar.İste hepimizin yaptıgı sey aslinda bu kuvvet aktarımını saglamaktir…
Ahmet CELIKKOLLU
Insaat Muhendisi
ESKISEHIR
0 541 973 01 51
