Hurdi ve Dal Döşeme Hesapları

HURDİ VE DAL DÖŞEME HESAPLARI

1.  HESAPLARDA İZLENECEK ADIMLAR

 1.1-İsimlendirme

Döşeme boyutlarının farklılıklarına, istinat durumların farklılıklarına ve yüklerin farklılıklarına göre isimlendirilir. İstinat durumları, kenarları ve yükseklikleri aynı olan döşemelere aynı isim verilecektir.

 1.2-Cins Tayini

Döşemeler tek doğrultuda ve iki doğrultuda çalışır. Tek doğrultuda çalışan döşemelere HURDİ DÖŞEME , iki doğrultuda çalışan döşemelere DAL DÖŞEME denir. Döşeme cinslerinin belirlenmesi:

m=lu/lk ≤ 2 →  Dal Döşeme

m=lu/lk > 2 →  Hurdi Döşeme

1.3-Kalınlık Tayini

Dal döşemelerde      TS500  →    h ≥ l_kn / (15+20/m)*(1- α_s/4)

Balkonlar için                       →    h ≥ l_kn /12

l_kn=Döşemeninkısa kenar doğrultusundaki serbest açıklığı

m=Uzun kenar uzunluğu / kısa kenar uzunluğu

α_s=Ankastre kenar toplamı / toplam kenar uzunluğu

TS500’de Sehim kontrolü Gerektirmeyen kalınlıklar; 

• Basit mesnetli tek açıklıklı……………………..h≥ l_k /25
• Sürekli dal döşemenin kenar açıklığı …..………h≥ l_k /30
• Sürekli dal döşemenin iç açıklığı……….……….h≥ l_k /35
• Konsol Döşemelerde…………………………….h≥ l_k /10

1.4-Yük Hesapları

Döşeme yükleri sabit ve hareketli yükler olmak üzere ikiye ayrılılır.

a)Sabit Yükler: Döşemenin kendi ağırlığı, döşeme kaplama ağırlığı, sıva ağırlığıdır.

• Döşemenin kendi ağırlığı…………………..g₁=h* γ_b
• Döşeme Kaplama Ağırlığı………………….g₂=d_k* γ_k
• Döşeme sıva ağırlığı………………………..g₃=d_s* γ_s

b)Hareketli Yükler: Döşemelerin üzerinde her zaman bulunmayan, döşemelerin bazı gözlerinde bazen bulunan  yüklerdir. Bu yükler TS 498 mekan ve kullanım şekline göre Düzgün Yayılı Düşey Hareketli Yük Hesap değerleri verilmektedir.

Not: Döşeme üzerinde yarım tuğla duvar ( şerit yük ) var ise Pkmin ≤ 500 kg/m², döşeme üzerindeki hareketli yük 150 kg/m² arttırılır. Eğer döşeme üzerindeki hareketli yük  Pkmin ≥ 500 kg/m² ise hareketli yük değeri arttırılmaz.

c)Dizayn Yükler:

Dizayn Yükü è 1,4G+1,6Q olarak hesaplanmalıdır.

1.5-Moment Hesapları

Moment hesaplarında negatif moment için plak mesnedi iç yüzü düzlemindeki kesit, pozitif moment için ise plak açıklık ortasındaki kesit esas alınacaktır. Döşemelerin ankastrelik durumlarına göre momentler hesaplanır. Bu momentler hesaplanırken ilgili tablolardan yararlanılır.

Açıklık ve Mesnet Momentleri için genel ifade    M = α * q_d * l_kn²

Kısa doğrultu için ………………… ;     X = α₁ * q_d * l_kn²

                                                                 M_x = α₂ * q_d * l_kn²

                                                                 X_k=1/2*M_x

Uzun doğrultu için …………………. ;   Y= α₁ * q_d * l_kn²

                                                                M_y = α₂ * q_d * l_kn²

                                                                Y_k=1/2*M_y

Sürekli olmayan döşemelerde  :  M=q*l²/8         Balkonda :  M= q*l²/2       

1.6- Betonarme  Hesapları

a-Minimum Donatılar

İki Doğrultuda Çalışan Döşemeler İçin;

• Oran Açısından ;   

A_smin=ρ _min * b * h            S220    A_smin=0.004   * b * h        

                                                     S420    A_smin=0.0035 * b * h

• Aralık Açısından ;

Kısa doğrultu   ð  t ≤ 1,5 * h            Uzun  doğrultu   ð   t ≤ 1,5 * h

                               t  ≤ 20 cm                                                t ≤ 25 cm                                              

Not: Kısa ve uzun aralıkta , küçük olan demir aralıkları esas alınarak bulunan donatı alanı, esas donatının minimum değerinden az olması durumunda demir aralıkları küçültülerek donatı miktarı arttırılmalı , bu şekilde Esas Donatının minimum değerini sağlayan aralıklar esas alınmalıdır.

b-Betonarme Hesap

Açıklıklarda ve mesnetlerde bulunan momentlere göre donatı seçilerek yerleştirilir.

 

Erhan BAYTAK

İnşaat Mühendisi