Yapı sektöründe imalatta rol alan kişilerin eğitim düzeylerinin düşük olması bilinçsiz yapılan imalatların ortaya çıkmasına sebep olabilmektedir.Hatta bazen mühendisler bile bu bilinçsiz imalatların ortaya çıkmasına alet olabilmektedir.İyi bir uygulama projesinin bile, bilinçsizlik nedeniyle sahada ne hale gelebileceginin örnekleri ülkemizde fazlasıyla mevcuttur.
Sahada, yanlış çekilen akslara, katların birinde aksı kaymış kolona, yanlış konulmuş donatılara, ebatları proje harici değiştirilmiş kirişlere, donatısı tahvil edilmiş kolon yada kirişlere, açıklık fazla diye extradan atılmış kirişlere, kalıp eksikliği nedeniyle zamanından önce sökülen kalıplara, eksik atılan çirozlara, ebatı buyutulmuş yada küçültülmüş kolonlara, tel ike baglanmamış etriyelere, betona su katılmasına, catıda ihmal edilen gögüslemelere, paspaylarının bırakılmamasına yada geregi kadar bırakılmamasına rastlamayan bir inşaat mühendisi yoktur.Bu yazılanların tamamı bilinçsizlikle ilgilidir.
Herhangi bir bilinçsiz imalat kontrol mekanizması tarafından farkedildiğinde, hemen proje müellifi bulunur ve projenin imalata uydurulması istenir.Aslında yapılan bu bilinçsiz imalatla proje müellifinin hiçbir alakası yoktur, ama fatura malesef ona çıkarılır.Bundan sonraki işlerinide düşünen müellif hemen işi kitabına uydurma yoluna gider.En azından bu konuda çalışır.Bu tür durumlarda en acınacak kişi proje müellifidir.Eminimki bu yazıyı okuma zahmetine katlanan İnşaat Mühendislerinin büyük çoğunluğuda bu paragrafta bahsedilen durumla en az bir kere karşılaşmıştır.Karşılaşmayanlarda bundan sonra mutlaka karşılaşacaktır.
Bu tespitlerden sonra bilinçsiz imalatların önüne nasıl geçilebilir ona bakalım :
Bu işin çözüm anahtarı kontrol muhendislerinde ve şantiye şeflerindedir.Kontrol mühendisinin yapması gereken düzenli olarak imalatları kontrol etmesidir.Kontrol mühendisi birebir projenin uygulanmasını saglamalıdır.Birebir baglı kalmaktan kasıt, eleman donatılarının bile tahvil edilmeden uygulanmasıdır.Projede fi12 ise imalattada fi12, projede fi16 ise imalatta da fi16 kullanılmalıdır.Hatalı yapılan bir imalat parayada mal olsa, işin uzamasına da mal olsa mutlaka sökülüp yıkılmalıdır.Kontrol mühendislerinin yaptığı en buyuk hata, bilinçsiz bir imalatla karşılaştıklarında bu yapılan imalatın zararının olup olmadığını düşünmeleridir.Oysa düşünmek görevi kontrol mühendisinin görevleri arasında değildir.Zaten müellif projeyi ortaya çıkarırken yeteri kadar düşünmüştür.Kontrol mühendisi görevini yaparken en az düşünmesi gereken kişidir.Kontrol muhendisi bilinçsiz bir imalat gördüğünde yoruma hiç girmeden yıktırıp söktürmeli projeye uygun hale getirmeldiir.Kontrol mühendisi düşünmez ,sadece kontrol eder.Bu mantaliteye sahip kontrol muhendislerinin sayısı ne kadar fazla olursa bilinçsiz imalat o derece azalır….
Ahmet ÇELİKKOLLU
İnşaat Mühendisi
ESKİŞEHİR