ANKRAJ TASARIMI
Bu yazının konusu güçlendirmede, yeni eleman ile eski eleman arasına konan, kuvvet aktarımını sağlayan ankrajlardır.Önce genel birkaç şey yazalım, sonra sayısal bir örnek verelim ve basit bir ankraj hesap metodu gösterelim.
Güçlendirme elemanları olarak perdelerin kullanılması hem ekonomik hemde fonksiyoneldir.Ayrıca nispeten imalat kolaylığıda artısıdır.Perde ile güçlendirilecek yapılarda kuvvet akışı mümkün mertebe ilk halindeki gibi olmaldıır.Bu nedenle yeni konulacak perdeler mutlaka iki aks arasını kaplamalıdır.(iki akstan kasıt iki kolon arası).Çerçeveye ilave edilecek perdeler, altta ve üstte kirişlerle , kenarlardada kolonlara ankrajlanır.Bu ankrajların amacı, perdenin kendi düzlemi yönünde ve kendi düzlemine dik yönde çalışması durumunda, oluşacak kuvvetlerin güvenle aktarılmasını sağlamaktır.Bu aktarım sağlanamıyorsa , güçlendirme perdeniz ne kadar kapasiteli olursa olsun birşey ifade etmez.Güçlendirme perdeni tekil olarak güçlüdür ama sistem bazında birşey ifade etmez.Yani perdenin kapasitesi 10 birim ise ankraj kapasitenizde 10 briim olmalıdır ki, perdeniz çalışabilsin..Perde düzleminde kesme kuvvetlerinin aktarılmasını sağlayacak ankrajlar için, tasarım kesme kuvveti birbirini takip eden iki kattaki perde kesme kuvvetlerinin farkıdır.Bu ankrajlar kirişlere yapılır.Perdelerin düzlem dışındaki hareketini önlemek içinse kolonlara ankraj yapılır.
Şimdi basit bir metodla çerçeve arasına konan güçlendirme perdesinin ankrajlarını hesaplayalım:
Güçlendirme hesabı sonucunda , fi12 /20 yatay ve fi12/20 düşey donatılı bir perde ortaya çıkmış olsun.Bu perdeyi kiriş ve kolonlara nasıl ankrajlayacagız bakalım.Hesap fazlalığından kaçmak amaçlı düşey ve yatay donatıları eşit aldım.Ancak farklı donatılarda ayrıca hesap gerekir.
fi12 düşey donatılara bakalım. fi12 nin kesit alanı, 1.13 cm2 dir.Düşey donatılar perdede önlü arkalıdır. 1 metre uzunluktaki perdede 5 adet ön yüzde(100/20=5), 5 adet arka yüzde donatı bulunur. Yani yoplam 10 adet 12 lik donatı mevcuttur. 10 adet 12 lik donatı 10×1,13=11,3 cm2 ye tekabül eder.Biliyorsunuz ankraj donatıları mevcut kiriş ve kolonların ortasına tek sıra halinde ekilir.Aynı kuvvet aktarımı için ankraj donatılarınında , aynı cm2 ye yani alana sahip olması gerekir.Bu son derece basit bir eşitliktir.. Yani 11.3 cm2 ankraja ihtiyaç vardır(1 metre için). fi22 çaplı ankraj kullanacagımızı düşünelim. fi22 kesit alanı 3,80 cm2 dir. 11,3 cm2 için, 11,30/3,80=3 adet donatı gerekir.. Yani 1 metrelik kısma 22 lik 3 adet ankraj ekilmelidir.Buda fi22/33 anlamına gelir(100/3=33 cm).
Ahmet ÇELİKKOLLU
İnşaat Mühendisi
ESKİŞEHİR