TAŞIYICI SİSTEM SEÇİMİNDE DOĞRULAR…

Taşıyıcı sistem seçimi , projeci mühendisler için önemlidir.Eğer bilgi sahibi iseniz tercihleriniz doğru olur.Gerekli bilgiye sahip değilseniz seçeceginiz taşıyıcı sisteminiz her zaman tartışmaya açık olur.

Mühendis taşıyıcı sistem seçiminde tercihlerini ne yönde kullanmalıdır buna bakalım:

…..Hangi deprem bölgesinde yapı yaparsak yapalım, tercihimizi süneklik düzeyi yüksek sistemden yana kullanalım.Süneklik düzeyi yüksek sistemlerin enerji yutma kapasiteleri yüksektir.Gevrek krılma olmaz.

…..Yapı köşelerine mümkün olduğunca boy/en oranı yüksek kolonlar koymaya çalışalım(betonarme).Bu durum yapıda olması muhtemele burulmaları önleyecek ve ek tesirlerin olmasını engelleyecektir.

…..Sistem iç kolonları (betonarme) seçilirken genelde eni boyuna eşit düşünülmelidir.En azından en boy birbirine yakın olmalıdır(mümkün mertebe).Çünkü deprem her yönden yapıda etkiler oluşturur.

…..Çok zorlandığımız sistemlerde, uygun yerlere koyacagınız perdeler(dış taraflara ve kutu şeklinde)gelen kuvvetleri toplar.Kolonlara gelen kuvvetler böylece azalır ve dizaynı kolay olur.

…..Sürekli kirişler mümkün mertebe kolon uzun yönlerinde sürekli olmalıdır.Böylece kesme guvenliği sorunu yaşanmaz.

…..Kiriş eksenleri mümkün mertebe kolon eksenleri ile çakışık atılmalıdır.Elden geldiğince kirişler kolonlara sıfır baglanmamalıdır.

…..Kirişlere tekil yük yerine mümkün mertebe yayılı yük gelmesi tercih edilmelidir.(saplamalardan kaçınmak)

…..20 cm lik her duvarın altına kiriş atmak gerekmez.

…..Gerektiğinde tekil, gerektiğinde sürekli gerektiğinde alan temel kullanılabilir.Şartlar ne olursa olsun radye kullanmak iyi mühendis olduğunuz anlamına gelmez.

…..Çerçeveler düşeydede sürekli olmaldıır.Bazı katlarda kirşler kaldırılmamalıdır.

…..Konsol yapılacaksa karşılıklı cephelerde yapılmaya çalışılmaldıır.

…..Temellerde mümkün mertebe konsollar çıkılmalıdır.Konsol boyu üst kattaki çıkma boyuna eşit olmalıdır.Eğer üst katlarda çıkma yoksa min 50 cm konsol çıkılmalıdır.Bu takdirde temelde açıklıkta momentler azalacaktır.

…..Düşeyde kolon eksenlerinin çakışık olmasına dikkate dilmelidir.Küçülme durumlarında tüm kenarlardan eşit küçülme olmalıdır.Aksi halde fazladan moment oluşur.

Ahmet ÇELİKKOLLU

İnşaat mühendisi

ESKİŞEHİR